Popüler Yayınlar

16 Mart 2011 Çarşamba

*** NİĞDE ***

ALAADDİN CAMİİ  
Birinci Alâaddin Keykubâd zamânında Niğde Sancakbeyi Zeyneddin Başara tarafından 1233’te yaptırılmıştır. Selçuklu sanatının günümüze kadar en iyi korunmuş eserlerinden olup, mihrap ve minberi çok güzel bir sanat âbidesidir. Niğde’nin en eski câmisi olup Mîmar Sıddık bin Mahmûd ve kardeşi Gâzi yapmıştır. Sarı ve kül renkli kesme taştan yapılan câminin doğu kapısı son derece güzel geometrik motiflerle süslüdür. Câmi süslemeleri bakımından Selçuklu devrinin en kıymetli eserlerinden biridir. Damalı minâresi câmiye ayrı bir güzellik katmaktadır.


CAMİNİN DOĞU KAPISI ÜZERİNDEKİ KADIN SİLÜETİ..
Selçuklu Sancakbeyi Ziynettin Beşare il merkezine bir cami yapılması için emir verir. Camiyi yapan usta da Sancakbeyi'nin kızına sırılsıklam aşıktır. Ama bu aşk imkansız bir aşktır. Camiyi yaparken, prensese olan aşkını sonsuza kadar yaşatmak isteyen usta, duvarın taşlarına Sancakbeyi'nin kızının yüz kısmının silüetinin doğması için büyük emek verir. Asırlardır prensesin yüzü, Alaaddin Camii'nin kapısında ışık gölgesi olarak belirir. Ustanın sevdiği kıza kavuşamadığı ve bu nedenle aşkını taşlara işlediği rivayet edilir...
Not: Belediye, Caminin bu kapısına geceleyin özel bir ışıklandırma uygulamaktadır. Geceleyin gittiğinizde taç başlı kadın silüetini rahatlıkla görebilirsiniz...


Ağustos ve eylül aylarında caminin doğuya bakan taş kabartma kapısında, camiye dikey vuran güneşin gölgeleri, kapıda taçlı bir kadın başı silüeti oluşmasına neden oluyor.


HÜDAVENT HATUN KÜMBETİ
Selçuklu Sultanı IV.Rüknettin Kılıçarslan’ın kızı Hüdavent Hatun tarafından 1332 yılındaki ölümünden önce, 1312 yılında yaptırılmıştır. Türbe 1962 yılında onarılmıştır.
Doğuya açılan giriş kapısı geometrik ve bitkisel motiflerle bezenmiş olup, üzerinde üç satırlı kitabesi bulunmaktadır. Bu kitabenin mealen anlamı şöyledir:
”Allah esirgeyici ve bağışlayıcıdır. Bu mübarek türbenin yapılmasını Allah’ın merhamet ve affını rica eden aciz mahlûk emretti. Keyhüsrev’in oğlu şehit Nükreddin ve Allah onları affetsin. Kızı Hüdavent Hatun 712 yılının aylarında Allah’a hamd, Peygamberine ve eshabına selâm ve salâvat.” ...
Türbenin mihrabı bezemeli olup, üzerinde Besmele ve Ayetel Kürsi yazılıdır. Türbe içerisinde
Hüdavent Hatun,
Emir Sücaeddin Kızı Paşa Hatun (ölm.1340),
Niğde Sancak Bey’in kızı Belkıs Hatun’un (ölm.1563) sandukaları bulunmaktadır.


Niğde’de Selçuklu mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan bu türbe, kesme sarı volkanik trakit taşından sekizgen planlı olarak yapılmıştır. Türbenin gövdesi ve üzerini örten piramidal külahı sekiz köşelidir.


Türbe gövdesinde üç pencere bulunmaktadır. Bu pencerelerin kenarlarında aslan ve insan başlı kuş kabartmaları bulunmaktadır. Böylece pencerelerde zengin bir görünüm sağlanmıştır. Pencere alınlıklarından birinde çift başlı kartal kabartması da dikkati çekmektedir. Pencereler yaprak ve çiçek bezeli sütunçelerle birbirlerinden ayrılmıştır. Türbe içten kubbelidir. Türbenin girişi yıldızlı geçmeler, palmetler ve Rumilerle bezenmiştir. Bu motifler pencere çevrelerinde de uygulanmıştır.


SUNGUR BEY CAMİİ VE TÜRBESİ
Moğol asıllı Sungur Bey tarafından 1335’te yaptırılmıştır. On sekizinci asırda geçirdiği yangından sonra yeniden yapılmıştır. Mîmârî özelliği ve taş işçiliği şahâne olan câminin süslemeleri çok zengindir. İlk yapıldığında iki minâreliydi. Câminin yanında Sungur Beye âit sekiz köşeli bir türbe vardır.Hüdavet Hatun’un sandukası üzerinde ayetler, dualar ve ölüm tarihi olan h.732 (1332) yazılıdır.




Bu cami XVIII.yüzyılda yanmış, üst örtüsü tamamen yıkılmıştır. Bu nedenle sonradan ağaç sütunlar üzerine bir tavan oturtulmuş ve kırma çatı ile de üstü örtülmüştür. Cami orijinal konumundan kısmen uzaklaşmıştır.


AK MEDRESE
Zamanının Oxford'u, burda yetişenler hoca olarak heryere gönderiliyordu..
Niğde il merkezindeki tepe üzerinde, kalenin yanında bulunan Akmedrese’yi Karamanoğulları döneminde, kitabesinden öğrenildiğine göre Karaman Beyi Alâeddin’in oğlu Alâeddin Ali Bey tarafından 1409-1410 yılında yaptırılmıştır.
Giriş kapısı üzerinde (1409) tarihli üç satırlı kitabesi bulunmaktadır
Kitabenin mealen anlamı şöyledir:
“Allah’ın adıyla öğünmek Allah’a yakışır Selâvat ve selâm Allah’ın resûlü Muhammed üzerindedir. Bu mübarek medresenin inşasını emretti. Büyük sultanın hükümdarlığı zamanında, milletlerin kaderini elinde tutan hükümdarların büyük hükümdarı Alâaddin oğlu Mehmed’in Allah imparatorluğunu ebedileştirsin. Din ve dünyanın yükseği olan kardeşi Karamanoğlu, Mehmet oğlu, Halil oğlu, Alâaddin oğlu Ali 812 Hicri yılında yaptırdı.”
Alaeddin Ali Bey uzun yıllar Bursa’da dedesi Sultan IMurad’ın yanında yaşamış, bu nedenle de bu medreseyi Bursa’daki Hüdavendigâr Camisi’ne benzetmek istemiştir.
Medrese portalinde beyaz mermerlerin kullanılmış oluşundan ötürü de yapı Akmedrese ismi ile tanınmıştır..


NİĞDE KALESİ
Selçuklu Sultânı Birinci Alâaddin Keykubat yaptırmıştır. Selçuklu ve Osmanlı devirlerinde onarım gördüğü kitâbe ve motiflerden anlaşılmaktadır.
En son Fâtih devrinde İshak Paşanın emriyle tâmir ettirilmiştir. Safevî ve Akkoyunlu tehlikesi sona erince kale tâmir ettirilmemiştir.
Bugün kale ve onu çevreleyen üç sıra hâlindeki surlardan pek azı kalmıştır...




NİĞDE SAAT KULESİ 
Niğde'nin sembolu olan Niğde Saat Kulesi, Niğde Kalesi'nin kuzeyine, bir ortaçağ burcuna, 1866 yılında Vali Ziya Paşa tarafından inşa ettirildi. Kesme taştan yapılan sekizgen planla altı katlı kulenin dördüncü katında şerefe bulunuyor. Şerefeninin üst kısmında kente bakan bir saat kadranı yer alan kulenin yapısı dörtgene dönüşerek çanın bulunduğu dört sütunlu kubbeyle son buluyor...


NİĞDE
İç Anadolu Bölgesi'nde, Orta Kızılırmak Bölümünde yer alan Niğde, kuzeyinde Kırşehir ve Nevşehir, doğusunda Kayseri, güneydoğusunda Adana, güneyinde Mersin, güneybatı ve batısında Konya, kuzeybatısında da Ankara ili ile çevrilidir. 
İlin toplam nüfusu 348.081'dir..
Niğde ili târihî eserleri ve tabiî güzellikleri bakımından zengin iller arasında yer alır. Selçuklu devri Türk eserleri bakımından Konya, Kayseri ve Sivas’tan sonra gelir.
Niğde'de bulunduğum kısa süre içinde ziyaret etme fırsatı bulduğum yerler: ...
1- Alaaddin Camii
2- Kığılı Camii
3- Hüdavent Hatun kümbeti 
4- Sungur Bey Câmii ve Türbesi
5- Ak Medrese
6- Niğde kalesi ve saat kulesi

1 yorum:

Çınar dedi ki...

Şahane fotoğraflarla süslediğiniz detaylı anlatımla aydınlattığınız bu güzel paylaşım için teşekkürler.

Sevgiler